Trong y học cổ truyền, hiện tượng hàn khí xâm nhập vào cơ thể thường gắn liền với nhiều chứng bệnh liên quan đến khí huyết, tiêu hóa, xương khớp và hệ miễn dịch. Nếu không kịp thời nhận biết và xử lý, hàn khí có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, khiến cơ thể suy nhược, dễ ốm vặt và mắc các bệnh mãn tính
Bài viết dưới đây, Trường Minh Đường sẽ giúp bạn hiểu rõ hàn khí là gì, dấu hiệu, nguyên nhân và cách đẩy hàn khí ra khỏi cơ thể hiệu quả theo y học cổ truyền.
1. Hàn khí là gì? Tìm hiểu hàn khí trong y học cổ truyền
Theo y học cổ truyền, “hàn” thuộc tính lạnh, đối lập với “nhiệt”. Hàn khí chính là yếu tố gây bệnh có tính lạnh, khi xâm nhập vào cơ thể sẽ khiến khí huyết ứ trệ, đường kinh lạc bị bế tắc, làm suy giảm chức năng của các cơ quan.
Hàn khí trong y học cổ truyền là một trong "lục khí" (sáu tác nhân gây bệnh), một dạng khí lạnh xâm nhập vào cơ thể từ môi trường hoặc do chức năng tạng phủ suy yếu.
Hàn khí có thể đi vào cơ thể qua da, đường hô hấp, đường tiêu hóa hoặc do rối loạn bên trong như tỳ vị hư hàn. Nếu để lâu, hàn khí tích tụ sẽ gây ra tình trạng:
- Cảm giác lạnh trong người, tay chân lạnh
- Tinh thần uể oải, dễ bị cảm mạo.
- Dễ rùng mình, hay đau bụng âm ỉ
- Suy yếu hệ tiêu hóa
- Đau nhức xương khớp
- Suy giảm tuần hoàn máu
2. Dấu hiệu thường gặp của người bị nhiễm hàn khí
Người bị nhiễm hàn khí thường có cơ địa “thể hàn”, có các triệu chứng thường gặp như dễ cảm lạnh, mệt mỏi và sức đề kháng kém. Bên cạnh những ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, hàn khí còn tác động trực tiếp đến diện mạo và chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến:
Làn da xanh xao, thiếu sức sống
Hàn khí khiến dương khí trong cơ thể suy giảm, máu huyết khó lưu thông, dẫn đến tình trạng da nhợt nhạt, xanh xao, kém hồng hào. Đặc biệt vào mùa đông, khí lạnh làm da dễ khô, bong tróc, sần sùi, mất đi độ ẩm tự nhiên và vẻ tươi tắn vốn có.
Rối loạn kinh nguyệt, đau bụng kinh
Phụ nữ có thể hàn dễ gặp các vấn đề về chu kỳ kinh nguyệt như: kinh nguyệt không đều, máu kinh ra ít hoặc vón cục, kèm đau bụng kinh dữ dội. Theo khảo sát năm 2023, hai thể phổ biến gây đau bụng kinh nguyên phát là thực hàn và hư hàn, ảnh hưởng tới gần 400 sinh viên nữ từ 18 – 25 tuổi.
Rối loạn tiêu hóa
Hàn khí làm tỳ vị hoạt động kém hiệu quả, khiến cơ thể thường xuyên gặp vấn đề về tiêu hóa: đầy bụng, chướng hơi, ăn không tiêu, tiêu chảy. Những triệu chứng này kéo dài sẽ làm cơ thể suy nhược, thiếu năng lượng và dễ mệt mỏi.
Sức đề kháng suy giảm, dễ mắc bệnh
Khi hàn khí tích tụ, hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể dễ mắc các bệnh như cảm lạnh, cúm, viêm họng, thậm chí ảnh hưởng đến khớp xương, gây đau nhức hoặc viêm khớp. Đặc biệt, thời tiết thay đổi hoặc khí lạnh xâm nhập là lúc các triệu chứng xuất hiện rõ rệt hơn.
Nếu bạn thường xuyên gặp những dấu hiệu trên, rất có thể cơ thể đang bị nhiễm hàn khí. Khi đó, việc điều hòa khí huyết và đẩy hàn khí ra ngoài theo phương pháp y học cổ truyền là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
3. Nguyên nhân hình thành hàn khí trong cơ thể
Trong y học cổ truyền, hàn khí được chia thành hai dạng:
- Thực hàn: Hàn khí xâm nhập từ bên ngoài do ảnh hưởng của thời tiết, môi trường hoặc thói quen sinh hoạt.
- Hư hàn: Hàn khí hình thành từ bên trong do dương khí suy yếu, thường gặp ở phụ nữ thể trạng yếu, người mới ốm dậy hoặc sau sinh khi cơ thể chưa hồi phục.
Hiểu rõ nguyên nhân hình thành hàn khí sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa, từ đó nâng cao sức khỏe và bảo vệ cơ thể trước những tác động từ môi trường.
- Thời tiết lạnh, ẩm: Môi trường lạnh ẩm, đặc biệt khi không giữ ấm đầy đủ, khiến cơ thể dễ hấp thụ hàn khí.
- Ăn uống nhiều đồ lạnh, sống: Thường xuyên dùng kem, nước đá, rau củ sống hoặc hải sản có tính hàn làm cơ thể lạnh từ bên trong, gây rối loạn tiêu hóa và giảm đề kháng.
- Cơ thể suy nhược, khí huyết kém: Khi dương khí yếu, khả năng giữ ấm giảm, khiến hàn khí dễ xâm nhập và tích tụ lâu dài.
- Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học: Ngủ sàn lạnh, ngồi lâu phòng điều hòa, tắm khuya hoặc đi chân trần trên nền gạch đều khiến cơ thể dễ nhiễm lạnh.
- Stress và tinh thần căng thẳng: Lo âu kéo dài làm suy giảm dương khí, tạo điều kiện cho hàn khí gia tăng.
4. Một số mẹo đẩy hàn khí ra khỏi cơ thể hiệu quả
Để cải thiện tình trạng hàn khí tích tụ, bạn cần kết hợp chế độ ăn uống hợp lý, thói quen sinh hoạt lành mạnh và các phương pháp trị liệu Đông y. Khi hàn khí được loại bỏ, khí huyết lưu thông, dương khí được phục hồi, cơ thể khỏe mạnh hơn và sức đề kháng được nâng cao.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Bổ sung thực phẩm tính ấm: Gừng, hành, tỏi, ớt, quế, thịt gà, thịt bò, cá giàu omega-3… giúp giữ ấm cơ thể, tăng dương khí và cải thiện sức đề kháng. Hạn chế đồ lạnh: Tránh nước đá, kem, rau sống và các thực phẩm có tính hàn để ngăn cơ thể bị lạnh từ bên trong.
Chườm ngải cứu & xông hơi thảo dược: Xông hơi với gừng, sả, ngải cứu hoặc các loại thảo dược có tính ấm giúp khai thông kinh lạc, tăng cường tuần hoàn máu và đào thải hàn khí một cách tự nhiên.
Uống trà gừng, nước lá tía tô: Các loại thức uống ấm tính này giúp kích thích tuần hoàn máu, tăng nhiệt lượng cơ thể và đẩy hàn khí ra ngoài hiệu quả.
Trị liệu, bấm huyệt, xoa bóp: Trị liệu sẽ tác động vào các huyệt đạo quan trọng giúp điều hòa khí huyết, phục hồi dương khí, đồng thời giảm các triệu chứng đau mỏi xương khớp, rối loạn tiêu hóa do hàn khí gây ra.
5. Vai trò của y học cổ truyền trong việc đối phó với hàn khí
Việc loại bỏ hàn khí không chỉ giúp cơ thể cảm thấy ấm áp, dễ chịu hơn mà còn:
- Tăng cường sức đề kháng, chống lại bệnh tật tốt hơn.
- Cân bằng âm dương giúp cơ thể duy trì trạng thái khỏe mạnh.
- Hạn chế các bệnh liên quan đến xương khớp, tiêu hóa, kinh nguyệt và miễn dịch yếu.
Tại Trường Minh Đường, các phương pháp trị liệu cá nhận hóa theo từng tình trạng cơ thể, theo nguyên lý Đông y được kết hợp bài bản với công nghệ bài bản, giúp đẩy hàn khí một cách an toàn, hiệu quả đồng thời lưu thông khí huyết và phục hồi dương khí. Đây là giải pháp hiệu quả cho những ai thường xuyên cảm lạnh, đau nhức xương khớp, rối loạn tiêu hóa hoặc mệt mỏi kéo dài.
Bên cạnh đó, sự chủ động trong chăm sóc sức khỏe và thăm khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn an tâm hơn trong việc duy trì sức khỏe lâu dài. Hãy bắt đầu ngay hôm nay để sống khỏe mỗi ngày!
Hẹn lịch tư vấn qua 0944677827 hoặc nhắn tin ngay cho Trường Minh Đường để được tư vấn chuyên sâu & hỗ trợ nhanh chóng!
TRƯỜNG MINH ĐƯỜNG - DƯỠNG THÂN AN THÁI
Địa chỉ: Tầng 7 - Gems Office, số 15 ngõ 11, Duy Tân, Cầu Giấy, Hà Nội
Điện thoại: 0944.677.827 - 0917.719.398
Fanpage: https://www.facebook.com/tmdcare