Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn thế giới. Nhiều người cho rằng đột quỵ xảy ra đột ngột, không thể đoán trước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy cơ thể thường phát ra nhiều tín hiệu cảnh báo, thậm chí trước cả một tuần nếu bạn biết lắng nghe.
Hãy cùng Trường Minh Đường tìm hiểu đột quỵ là gì, nguyên nhân, dấu hiệu báo trước cơn đột quỵ và cách phòng tránh hiệu quả qua bài viết dưới đây.
1. Đột quỵ là gì? Tiền đột quỵ là gì?
Đột quỵ (stroke) là tình trạng ngưng trệ dòng máu lên não do tắc nghẽn, gián đoạn hoặc suy giảm đột ngột, khiến não không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất, các tế bào não sẽ bắt đầu chết đi chỉ sau vài phút.
Đây là một trong những bệnh lý thần kinh nguy hiểm, cần được can thiệp càng sớm càng tốt để giảm nguy cơ tử vong và di chứng nặng nề như liệt nửa người, mất khả năng nói, mất trí nhớ,...
Có 2 loại đột quỵ phổ biến:
- Đột quỵ thiếu máu não (nhồi máu não) chiếm khoảng 85% các ca, xảy ra khi cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu não.
- Đột quỵ xuất huyết não (chiếm 15%) xảy ra khi mạch máu não bị vỡ, gây chảy máu trong não.
Tiền đột quỵ (TIA – Transient Ischemic Attack) là tình trạng rối loạn tuần hoàn não thoáng qua. Tuy chỉ diễn ra trong thời gian ngắn (vài phút đến vài giờ), nhưng đây được xem là "lời cảnh báo đỏ" cho một cơn đột quỵ thực sự có thể xảy ra trong tương lai gần nếu không được điều trị và thay đổi lối sống kịp thời.
2. Nguyên nhân gây đột quỵ đột quỵ ở người già & người trẻ tuổi
Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, dù phổ biến hơn ở người cao tuổi. Nguyên nhân gây đột quỵ thường đến từ hai nhóm yếu tố: không thể thay đổi và có thể kiểm soát được.
2.1. Yếu tố không thể thay đổi
- Tuổi tác: Nguy cơ đột quỵ tăng nhanh sau tuổi 55.
- Giới tính: Nam giới có khả năng mắc đột quỵ cao hơn nữ.
- Tiền sử gia đình: Người có người thân từng đột quỵ dễ mắc hơn.
- Chủng tộc: Một số nghiên cứu ghi nhận người Mỹ gốc Phi có nguy cơ đột quỵ cao gần gấp đôi so với người da trắng, do yếu tố di truyền và bệnh lý nền.
2.2. Yếu tố có thể kiểm soát nhưng thường bị chủ quan
So với người già, đột quỵ ở người trẻ tuổi thường đến bất ngờ và bị bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo sớm.
- Tăng huyết áp: Là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến đột quỵ. Huyết áp cao làm tổn thương thành mạch máu, gây ra tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu não.
- Bệnh tim mạch: Các bệnh như rung nhĩ, suy tim, hẹp van tim… dễ dẫn đến hình thành cục máu đông, gây tắc mạch máu lên não.
- Đái tháo đường (tiểu đường): Làm tổn thương các mạch máu nhỏ, thúc đẩy xơ vữa động mạch, khiến lưu thông máu não bị cản trở. Người mắc tiểu đường có nguy cơ đột quỵ cao gấp 2-4 lần người bình thường.
- Rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch: Lượng cholesterol "xấu" tăng cao khiến lòng mạch bị thu hẹp dần, làm tăng nguy cơ nhồi máu não.
- Thừa cân, béo phì, ít vận động: Là nguyên nhân gián tiếp làm gia tăng các bệnh nền nguy hiểm như tăng huyết áp, mỡ máu, tiểu đường, từ đó gây đột quỵ.
Đột quỵ không phải là căn bệnh “của riêng người già” như nhiều người lầm tưởng. Trên thực tế, bất kỳ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể gặp phải đột quỵ nếu tồn tại các yếu tố nguy cơ.
3. Top 7 dấu hiệu đột quỵ trước 1 tuần
Trước khi cơn đột quỵ thực sự xảy ra, cơ thể thường phát tín hiệu cảnh báo. Dưới đây là 7 dấu hiệu thường gặp trước 1 tuần nhất định bạn không được chủ quan:
3.1.Đau đầu dữ dội
Đau đầu là dấu hiệu của rất nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Tuy nhiên, nếu cơn đau đầu đến đột ngột, đau dữ dội mà không rõ nguyên nhân, thậm chí mất trí nhớ tạm thời, thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ. Vùng đau đầu do đột quỵ sẽ có xu hướng lan rộng và thời gian của cơn đau thường khá dài.
3.2. Chóng mặt và mất thăng bằng
Đây là 1 trong những biểu hiện của đột quỵ do bị gián đoạn lưu thông máu ở hệ thần kinh trung ương
Các dấu hiệu thường thấy như:
- Quay cuồng, chóng mặt
- Đứng khó giữ thăng bằng, đi không vững
- Cảm giác buồn nôn hoặc muốn ngã
3.3 Thị lực bị giảm sút
Người bị đột quỵ thường gặp phải vấn đề về thị lực ngay gần trước khi cơn đột quỵ xảy ra. Vấn đề này xuất phát từ tình trạng não không được cung cấp đủ máu. Điều này gây nên các bất thường như:
- Mắt nhìn mờ một bên
- Tầm nhìn kém hơn
- Xuất hiện của bóng đen hoặc điểm mù trong tầm nhìn
3.4. Khó nói chuyện - Rối loạn ngôn ngữ
Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến khu vực não điều khiển ngôn ngữ, nên người bệnh sẽ gặp khó khăn trong giao tiếp
- Nói lắp, nói ngọng, khó phát âm
- Lẫn lộn ngôn từ
- Khó diễn tả được điều mình muốn nói
- Khó hiểu được lời nói của người khác
3.5. Khó khăn trong việc cử động tay chân
Trước khi xuất hiện cơn đột quỵ, người bệnh cũng rất dễ bị tê hoặc yếu một bên cơ thể, khó khăn khi vận động. Dấu hiệu này là do não bị thiếu oxy và máu, dẫn đến tình trạng
- Khó khăn khi nâng hai tay qua đầu
- Tê bì tay chân
- Cảm giác như bị kim châm hoặc mất cảm giác
3.6. Gương mặt có hiện tượng bị liệt, mất cân đối
Dấu hiệu cảnh báo đột quỵ mặt liệt bao gồm: cứng hàm, cứng lưỡi, méo miệng một bên khi cười hoặc nói, tê hoặc yếu một bên mặt, mặt bị lệch
3.7. Mệt mỏi, thiếu sức sống
Cảm giác thiếu năng lượng kéo dài - Dấu hiệu não không nhận được oxy và dưỡng chất, điều này sẽ gây ra tình trạng gây:
- Mệt mỏi thường xuyên mà không thể giải thích lý do
- Hay buồn ngủ, da nhợt nhạt
- Không muốn làm việc, tập trung kém
Lưu ý: Nếu có 2-3 dấu hiệu xuất hiện cùng lúc, đặc biệt ở người có bệnh nền, cần được tư vấn và thăm khám kịp thời để tránh những biến chứng nguy hiểm.
4. Cách phòng tránh đột quỵ
Dù là bệnh lý nguy hiểm, nhưng đột quỵ hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát nguy cơ nếu bạn thực hiện đúng các nguyên tắc sau:
- Kiểm soát huyết áp: Đây là yếu tố then chốt, bạn nên đo huyết áp thường xuyên, duy trì ở mức ổn định.
- Duy trì cân nặng lý tưởng, vận động thường xuyên: Tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày: đi bộ nhanh, yoga, bơi lội, đạp xe,...
- Chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế mỡ động vật, tăng rau xanh, chất xơ, giảm muối và đường. Bổ sung omega-3 và các thực phẩm tốt cho mạch máu.
- Giảm stress, ngủ đủ giấc: Tâm lý căng thẳng kéo dài là “sát thủ thầm lặng” dẫn đến rối loạn tuần hoàn máu não.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá: Những chất kích thích này làm tăng nguy cơ co thắt mạch máu và huyết áp cao đột ngột.
- Chủ động thăm khám và theo dõi các dấu hiệu bất thường: Học cách lắng nghe cơ thể mình, khi thấy dấu hiệu cảnh báo đột quỵ, đừng chủ quan.
Trung tâm Trị liệu Trường Minh Đường là địa chỉ uy tín trong việc phục hồi sức khỏe sau đột quỵ & tai biến với phác đồ cá nhân hóa, kết hợp theo nguyên lý Đông Y cùng với công nghệ hiện đại! Phù hợp với người cao tuổi, người có tiền sử tai biến, người bệnh sau đột quỵ muốn phục hồi chức năng vận động. Đồng thời tư vấn sức khỏe miễn phí dành cho người bệnh có nguy cơ cao đột quỵ hoặc đang hồi phục sau tai biến.
Nếu bạn hoặc người thân từng có dấu hiệu tiền đột quỵ, từng bị tai biến hoặc đang lo lắng vì các biểu hiện tê tay chân, đau đầu, mất ngủ,... hãy chủ động đến Trường Minh Đường để được thăm khám & trị liệu kịp thời.
TRƯỜNG MINH ĐƯỜNG - DƯỠNG THÂN AN THÁI
Địa chỉ: Tầng 7 - Gems Office, số 15 ngõ 11, Duy Tân, Cầu Giấy, Hà Nội
Điện thoại: 0944.677.827 - 0917.719.398
Fanpage: https://www.facebook.com/tmdcare
Bình luận